11.1. Leefloon

Je kunt een leefloon krijgen als de volgende zes voorwaarden samen vervuld zijn10 (zie 2.2. Wat zijn de zes voorwaarden om recht te hebben op maatschappelijke integratie?):

1. Als burger van de Europese Unie of als lid van de familie die je begeleidt of die zich bij jou voegt, beschikken over een verblijfsrecht van meer dan drie maanden. Je hebt pas recht op maatschappelijke integratie na de eerste drie maanden van je verblijf (in principe bij afgifte van de EU- of F-kaart). Er wordt namelijk onderscheid gemaakt tussen kort verblijf (of vrij verkeer van toeristen) en lang verblijf (verblijf van meer dan drie maanden) – zie hieronder.
2. Vast en werkelijk in België wonen;
3. Meerderjarig zijn;
4. niet over voldoende middelen beschikken, noch er aanspraak op kunnen maken, noch in staat zijn om eraan te geraken;
5. Bereid zijn om te werken, tenzij dat om gezondheids- of billijkheidsredenen niet mogelijk is;
6. Je rechten op andere sociale uitkeringen, zoals een werkloosheidsuitkering of pensioen, laten gelden.

Maar als je een verblijfsrecht van meer dan drie maanden hebt, moet er een onderscheid worden gemaakt op basis van je statuut:

– werknemer / werkzoekende;

– familielid van een EU-burger;

– student: bijlagen 19, 19ter, 20, 21, 35 of EU- en F-kaart: er kunnen beperkingen gelden; zie 10.3. Ik ben een Europese student en ik vraag het leefloon aan (of heb het al). Welke gevolgen heeft dat voor mijn verblijfsvergunning?

– permanent verblijfsrecht (na vijf jaar ononderbroken verblijf): EU+- en F+-kaart: geen beperkingen

• Waaruit bestaan de beperkingen? Dat betekent dat het risico bestaat dat je je verblijfsrecht verliest. Immers, na afloop van een termijn van drie maanden, die loopt vanaf de datum waarop bijlage 19 of 19ter werd verkregen, kun je aanspraak maken op het recht op maatschappelijke integratie op voorwaarde dat je geen onredelijke belasting vormt voor het Belgische socialezekerheidsstelsel. Als er geen bijlage 19 of 19ter is, gaat de periode van drie maanden in vanaf de datum waarop de EU-kaart (vroegere E-kaart) of F-kaart geldig wordt;
  Zie punt 11.3. Wat betekent “onredelijke belasting”? 

• Wat is Bijlage 19? Dat is de aanvraag van een verklaring van inschrijving voor een Europese burger of een identiteitskaart voor vreemdelingen als Zwitserse onderdaan bij de gemeente waar hij/zij woont. Het is een document dat bewijst dat een aanvraag voor inschrijving werd ingediend en afgegeven. In principe is dit document drie maanden geldig, met een maximale geldigheidsduur van zes maanden.

• Wat is Bijlage 19ter? Dat is de aanvraag van een verblijfskaart voor een familielid van een burger van de Europese Unie of van een identiteitskaart voor vreemdelingen als familielid van een Zwitserse onderdaan. Het document wordt afgegeven aan onderdanen van derde landen die een verblijfsrecht van meer dan drie maanden hebben aangevraagd als familielid van een EU-burger of als familielid van een Belg. In principe is het document drie maanden geldig, met een maximale geldigheidsduur van zes maanden.

• Je hebt dus recht op een leefloon en sociale bijstand als burger van de Europese Unie of als lid van je familie die je vergezelt of die zich bij jou voegt, op voorwaarde dat je een verblijfsrecht van meer dan drie maanden hebt, maar met het risico dat je een onredelijke belasting vormt tijdens de eerste vijf jaar van je verblijf (en bijgevolg je verblijfsrecht verliest) als de aanvragen en bijstand van het OCMW meerdere maanden duren (cf. gegevensuitwisseling tussen de OCMW’s en de Dienst Vreemdelingenzaken via de KSZ).