10.3. Ik ben een Europese student en ik vraag het leefloon aan (of heb het al). Welke gevolgen heeft dit voor mijn verblijfsvergunning?
Laatst bijgewerkt : 01/10/2024
Wanneer je als Europese student ingeschreven bent in België en je beschikt over een EU-kaart als verblijfsvergunning (voor een verblijf van meer dan drie maanden in België), dan kun je een LL en sociale bijstand krijgen. MAAR er is een risico op intrekking van je verblijfsrecht als je het leefloon (LL) aanvraagt en ontvangt.
In feite kan de Dienst Vreemdelingenzaken je beschouwen als een “onredelijke belasting”. Je voldoet dan niet langer aan de voorwaarden van het verblijfsrecht en de Dienst Vreemdelingenzaken kan je EU-kaart intrekken of weigeren om je de EU+-kaart te geven, eventueel met een bevel om het land te verlaten.
Als je evenwel het ontvangen LL of sociale bijstand van het OCMW kunt terugbetalen binnen de zes maanden, zal de Dienst Vreemdelingenzaken je verblijfsrecht niet kunnen intrekken op grond van onredelijke belasting.
In principe geldt dit voor de eerste vijf jaar totdat je een EU+-kaart als verblijfsvergunning krijgt (permanent verblijf als EU-burger na vijf jaar in het bezit te zijn van een EU-kaart).
Als je legaal in België wilt blijven om te studeren, moet je de aanvraagprocedure voor een EU-kaart (geldig voor vijf jaar) opnieuw starten en opnieuw aan de volgende voorwaarden voldoen:
- ingeschreven zijn in een onderwijsinstelling,
- een ziekteverzekering hebben,
- over voldoende middelen beschikken om niet als een “onredelijke belasting” voor het socialezekerheidsstelsel te worden beschouwd. Het is mogelijk dat er meer bewijzen worden gevraagd als het vorige verblijfsrecht om deze reden werd ingetrokken.
Zie 11.3. Wat betekent “onredelijke belasting”?
Er is tot op vandaag geen gepubliceerde wettelijke bepaling die “onredelijke belasting” definieert. In de praktijk vormt elke steunaanvraag bij een OCMW een risico, maar we stellen vast dat in principe de Dienst Vreemdelingenzaken een signaal opvangt vanuit het OCMW zodra je een volledig of equivalent leefloon aanvraagt voor een periode van drie maanden of meer. De Dienst Vreemdelingenzaken kan dan beslissen om je verblijfsrecht in te trekken of weigeren je een EU+-kaart toe te kennen (vijf jaar nadat je de EU-kaart hebt ontvangen).
De intrekking van het verblijfsrecht of de weigering om de vergunning te verlengen, samen met een bevel om het land te verlaten op grond van onvoldoende inkomsten, moet je evenwel schriftelijk worden meegedeeld en kan worden aangevochten. Dat moet je in overweging nemen en de volgende zaken tegen elkaar afwegen:
- of je financiële problemen al dan niet tijdelijk zijn;
- de duur van je verblijf in België;
- je persoonlijke situatie en je leeftijd;
- het bedrag van je bijstand;
- je gezondheidstoestand en je economische en gezinssituatie;
- je sociale en culturele integratie;
- de intensiteit van je band met je land van herkomst.
Je hebt ook het recht om te worden gehoord en je moet de kans krijgen om relevante informatie naar voren te brengen die de besluitvorming kan tegenhouden of beïnvloeden6.
Je kunt een aanvraag indienen bij het OCMW van je gemeente en gebruikmaken van andere, eenmalige/uitzonderlijke sociale bijstand s.z., al dan niet ter aanvulling van het LL, zonder dat de Dienst Vreemdelingenzaken een signaal opvangt. Maar let op: het risico is reëel zodra je een aanvraag indient en steun ontvangt van het OCMW (zonder verdere details in de wetgeving). Deze steun kan bedoeld zijn voor het betalen van schoolgeld, medische kosten, energierekeningen, enz. Er is geen vooraf vastgestelde lijst, aangezien de hulp wordt toegekend op basis van je persoonlijke situatie.
Goed om te weten: de sociale dienst van je universiteit kan je ook sociale bijstand toekennen (of andere diensten/verenigingen). In dat geval is er geen gevaar omdat de informatie-uitwisseling alleen tussen het OCMW en de Dienst Vreemdelingenzaken gebeurt.
