5. Als ik mijn recht op werkloosheidsuitkering verlies, heb ik dan recht op het LL en/of op sociale bijstand s.z.?

Dat hangt ervan af.

De voorwaarden voor het toekennen van een werkloosheidsuitkering zijn niet dezelfde als die voor het leefloon of sociale bijstand. Bijvoorbeeld, de voorwaarde van onvoldoende inkomsten voor toekenning van het leefloon bestaat niet voor werkloosheidsuitkeringen.

En de voorwaarde van werkwilligheid (voor het LL) verschilt van de voorwaarde “actief werk zoeken” (voor werkloosheidsuitkering).

Als je het recht op werkloosheidsuitkering verliest, betekent dat niet noodzakelijkerwijs dat je automatisch een leefloon of sociale bijstand krijgt. Elk van deze rechten vereist namelijk dat specifieke toekenningsvoorwaarden vervuld zijn (zie 2.2. Wat zijn de zes voorwaarden om recht te hebben op maatschappelijke integratie?).

• Wat betreft het leefloon zijn er zes voorwaarden (zie 2.2. Wat zijn de zes voorwaarden om recht te hebben op maatschappelijke integratie?):

1. Je moet vast en werkelijk in België wonen;
2. Je moet meerderjarig zijn of daarmee gelijkgesteld zijn;
3. Je moet ofwel de Belgische nationaliteit hebben, ofwel een Europees burger zijn (met een wettelijk verblijfsrecht van meer dan drie maanden), ofwel een vreemdeling die ingeschreven is in het bevolkingsregister, ofwel een erkend vluchteling of staatloze, ofwel een persoon die het statuut van subsidiaire bescherming geniet;
4. Jij (en sommige van je medebewoners) moet onvoldoende inkomsten hebben. Let op, deze voorwaarde geldt niet in het geval van werkloosheid. Ze kan bovendien tot een weigering van het LL leiden, vooral wanneer je echtgeno(o)t(e), of soms je samenwonende ouder(s), een loon heeft/hebben dat hoger is dan de LL-bedragen voor twee samenwonende personen.
5. Je moet werkwillig zijn; Dit betekent vooral “actief” zijn in je zoektocht naar een job vanaf de dag van je aanvraag bij het OCMW (en niet ervoor). Je moet dus bewijzen dat je alles in het werk stelt om een job te vinden, tenzij gezondheids- of billijkheidsredenen je dat beletten.
6. Je moet al je rechten op sociale uitkeringen hebben laten gelden (bijvoorbeeld beroep aantekenen tegen de beslissing tot sanctie en/of uitsluiting van werkloosheidsuitkering, of je recht op ziektegeld). Het OCMW moet je ook in dat verband informeren en begeleiden.

Als de bovenstaande zes voorwaarden samen vervuld zijn, kun je een leefloon ontvangen.

• Wat sociale bijstand betreft, zijn de voorwaarden als volgt: (Zie 3.2. Wat zijn de voorwaarden van sociale bijstand in strikte zin?)

1. . In België wonen. De feitelijke verblijfplaats is van belang. Je hoeft niet noodzakelijkerwijs een domicilie te hebben in België, maar je moet er wel vast en werkelijk wonen; 
2. Een wettelijke verblijfsvergunning hebben (anders is de hulp van de OCMW’s vaak beperkt tot dringende medische hulp);
3.  In een staat van behoefte verkeren, d.w.z. onvoldoende middelen hebben voor huisvesting, voeding, kleding of toegang tot gezondheidszorg. Deze voorwaarde wordt anders beoordeeld dan het gebrek aan voldoende inkomsten. Hier moet een gedetailleerd persoonlijk budget worden opgesteld, inclusief je essentiële uitgaven en een analyse van je eventuele schulden.

Goed om te weten: als het gaat om de toekenning van sociale bijstand, is er geen voorwaarde van leeftijd, vastgelegde inkomsten of nationaliteit.

Dus als je aan de drie bovenstaande voorwaarden voldoet, kun je recht hebben op sociale bijstand in strikte zin. Deze steun kan heel diverse vormen aannemen: financiële, materiële, medische, psychologische hulp, enz. Zie 4. Wat zijn enkele voorbeelden van soorten bijstand die de OCMW’s verlenen?

Je kunt zelfs sociale bijstand krijgen als je al een leefloon ontvangt, en ook als je niet aan alle voorwaarden voor een LL voldoet.