3.2. Wat zijn de voorwaarden van sociale bijstand s.z.?
Laatst bijgewerkt : 01/10/2024
Het recht op sociale bijstand in strikte zin kan worden toegekend ter aanvulling van andere middelen of van het recht op maatschappelijke integratie, ook wanneer de persoon niet voldoet aan een of meer voorwaarden van het RMI. Het OCMW moet altijd nagaan of iemand in aanmerking komt voor het RMI – of een ander recht – alvorens te onderzoeken of die persoon misschien ook/alleen recht heeft op sociale bijstand in strikte zin. Zie 3. Wat is het recht op sociale bijstand in strikte zin (s.z.)?
Je kunt sociale bijstand aanvragen:
- in plaats van het LL als je daar geen recht op hebt (bijvoorbeeld omdat je niet voldoet aan de voorwaarde van nationaliteit, inkomsten en/of leeftijd);
- of ter aanvulling van het LL, als dat onvoldoende is voor je behoeften. – zie hoofdstukken over het LL
Om recht te hebben op sociale bijstand in strikte zin moeten de volgende twee voorwaardensamen vervuld zijn:
- woonachtig zijn in België: het is voldoende om vast in België te wonen. Er zijn echter uitzonderingen, zoals wanneer je Erasmusstudent bent (zie 2.2.1. Wat bekent de voorwaarde in België te wonen?).
- in een “staat van behoefte” verkeren, vastgesteld na een sociaal onderzoek door het OCMW. Dat wil zeggen dat je je in een situatie bevindt waarin je niet/niet meer over voldoende middelen beschikt om een menswaardig leven te leiden. Deze voorwaarde wordt geval per geval beoordeeld en op een andere manier als de voorwaarde van onvoldoende middelen bij een LL-aanvraag, waar de beoordeling gebeurt op basis van een wettelijk vastgesteld bedrag, dat in principe hetzelfde is voor alle categorieën van huishoudens (zie 2.2.4.Wat betekent de voorwaarde onvoldoende middelen te hebben?).
Er zijn hier dus geen leeftijds- of nationaliteitsvereisten.
In principe moet je echter legaal in België verblijven.
In geval van illegaal verblijf heb je meestal slechts recht op een deel van de sociale bijstand: dringende medische hulp (DMH). – Zie 4.3.3. Dringende medische hulp (DMH).
In sommige gevallen kan sociale bijstand ook bestaan uit een referentieadres (maar recente rechtspraak blijft sterk verdeeld in geval van illegaal verblijf) en/of financiële sociale bijstand die (al dan niet) gelijkwaardig is met het LL (zie volgend punt). Het is raadzaam om een dienst en/of advocaat te raadplegen die gespecialiseerd is in vreemdelingenrecht. – zie lijst met contactgegevens.