9.2. Sancties met betrekking tot sociale bijstand in strikte zin
Laatst bijgewerkt : 01/10/2024
Er bestaat geen wettelijk bepaalde sanctie met betrekking tot sociale bijstand
Bepaalde handelswijzen zijn echter strafbaar:
- Als je opzettelijk onvolledige of onjuiste verklaringen hebt afgelegd, moet je de ontvangen bijstand terugbetalen, d.w.z. het onverschuldigde bedrag terugbetalen;
- Daarnaast is een bewust onvolledige of onjuiste aangifte een strafbaar feit dat kan worden bestraft met een boete. Het OCMW kan een klacht indienen tegen de pleger van dit misdrijf.
De taak van het OCMW is evenwel om iedereen in staat te stellen een menswaardig leven te leiden. Gezien zijn sociale doelstelling moet het OCMW een zekere tolerantie betonen, afhankelijk van de capaciteiten van de persoon en de context waarin hij leeft. Om dit te bereiken mag het OCMW niet te snel iemand beschuldigen. Het doel van de sanctie moet didactisch zijn, met andere woorden gericht op een betere bewustwording van de regels die op jou van toepassing zijn, en niet om je uit te sluiten.
Als het OCMW beslist om je een sanctie op te leggen, moet dat gebeuren in overeenstemming met de geldende wetgeving en niet op basis van morele regels die specifiek zijn voor het OCMW.
In principe moet elke sanctie voldoen aan de volgende vier voorwaarden:
- stof tot nadenken geven, mensen aan het denken zetten;
- gebaseerd zijn op objectieve gegevens;
- in verhouding staan;
- een gebaar van goed wil inhouden, d.w.z. een kans om opnieuw deel uit te maken van de sociale groep, en geen onherroepelijke gevolgen hebben.
Wat de sociale bijstand s.z. betreft, kun je ook vragen om gehoord te worden. De OCMW’s aanvaarden dit vaak, maar er is geen duidelijke wettelijke verplichting om dit te doen, zoals dat wel het geval is voor het leefloon. – zie rubriek III – punten over de hoorzitting.
Je kunt altijd beroep aantekenen tegen de beslissing (sanctie) van het OCMW bij de arbeidsrechtbank binnen een termijn van drie maanden vanaf de datum van kennisgeving van de beslissing van het OCMW.
Aarzel niet om contact op te nemen met een gespecialiseerde dienst en/of advocaat. – Zie lijst met contactgegevens.
Meer informatie over gerechtelijke stappen/juridische bijstand – rubrieken “Beroep” en “Juridische hulp”.